Jak wspierać dzieci podczas pandemii?
Okres pandemii to czas szczególnie trudny. Ogromnego stresu doświadczają zarówno dorośli, jak i dzieci. Każdy z nas boi się o życie i zdrowie własne oraz najbliższych. Wielu spotkała strata w rodzinie, wśród przyjaciół, znajomych, sąsiadów. Dodatkowym obciążeniem jest niepewność o los rodziny: pracę, dochody. Ten lęk w ogromnym stopniu dotyka również nasze dzieci. One także widzą sytuację dookoła, udzielają się im emocje rodziny, boją się konsekwencji COVID 19. Doświadczyły także wszelkich niedogodności związanych z pandemią: izolacji od szkoły, grupy klasowej, przyjaciół. Wielu z nich ograniczono dostęp do kultury, musieli zrezygnować z wyjazdów, imprez, uroczystości. Jednocześnie z wielu stron młodzi ludzie epatowani są negatywnymi komunikatami. Oglądają wiadomości telewizyjne lub internetowe pełne obrazów śmierci, nieszczęść, słuchają informacji o narastającym zagrożeniu zachorowaniami, obserwują dyskutujących dorosłych i słyszą o ich obawach, lękach.
Jako dorośli – zarówno wychowawcy, nauczyciele, jak i rodzice, powinniśmy chronić nasze dzieci przed tymi doświadczeniami, pomagać im je przeżyć, zracjonalizować i jednocześnie wesprzeć, udzielić pomocy, budować poczucie bezpieczeństwa pomimo wyjątkowo niebezpiecznej sytuacji.
Jak to zrobić?
Przede wszystkim pamiętajmy, że w rozwoju dzieci pełnimy bardzo ważną rolę. Bez względu na ich wiek, czy są to maluchy w przedszkolu, pierwszych klasach szkoły podstawowej czy nastolatki, przyglądają się nam dorosłym, obserwują nasze zachowania oraz emocje i to od nas oczekują wzorów do naśladowania. Dlatego powinniśmy w miarę możliwości zachować spokój, nie epatować lękiem, nie rozmawiać przy nich w sposób i na tematy zwiększające poczucie zagrożenia. A przede wszystkim, właśnie szczególnie teraz, powinniśmy poświęcić im więcej czasu, uwagi i cierpliwości. Pamiętajmy, że ich dojrzewanie i dorastanie przypada na wyjątkowo trudny okres i może mieć fundamentalne znaczenie dla dalszego funkcjonowania.
Istnieje kilka uniwersalnych sposobów na wzmocnienie dzieci i młodzieży w czasie pandemii. Oto najważniejsze:
- Zadbaj o poczucie bezpieczeństwa swojego dziecka; Młodsze dzieci lubią rutynę, powtarzalność. Postaraj się pielęgnować rodzinne zwyczaje – stałe pory posiłków, wypełnianie obowiązków. Starsze potrzebują podobnej stałości i przekonania, że pomimo zewnętrznych okoliczności – rytm domu i rodziny nie zmienia się.
- Informacje na temat COVID 19 przekazuj stosownie do wieku i możliwości ich zrozumienia. Postaraj się również ograniczyć wylew niekontrolowanych informacji z mediów.
- Pomóż dziecku radzić sobie z emocjami. Porozmawiaj o tym, co czuje, nazwijcie te emocje. Jednocześnie nie osądzaj dziecka ani go nie pouczaj. Zapewnij o swoim wsparciu. Nastolatka zapytaj, czego się obawia, co wzbudza w nim/w niej największe obawy. Zapytaj także w jaki sposób to on/ona może wspierać najbliższych, przekonaj, że ze względu na swój wiek, ma możliwość pomagać innym.
- Poświęć czas dziecku. Znajdź prace, które możecie wykonywać wspólnie, ale również wspólnie odpoczywajcie – czytajcie, oglądajcie tv, słuchajcie muzyki, bawcie się razem, uprawiajcie razem sport itp. Ale przede wszystkim zarezerwuj czas na rozmowę z dzieckiem, kontakt wzrokowy, opowiadanie sobie o tym, co się dziś wydarzyło w waszym życiu, w relacjach z innymi. Zapewnij nastolatkowi możliwość kontaktów z rówieśnikami (media społecznościowe, czaty);
- Zwróć uwagę na zachowania niepokojące. Mogą to być u młodszych dzieci: gwałtowne zmiany zachowania, napady złości, trudności w skupianiu się i koncentracji, lęki (zwłaszcza przed rozstaniem z rodzicami), bóle głowy. U nastolatka mogą wystąpić agresja, stany depresyjne, nadmierne zamartwianie się, problemy ze snem, zaburzenia odżywiania, drażliwość, picie alkoholu,palenie papierosów, inne używki, unikanie lubianych wcześniej aktywności, bierność, bóle głowy, brzucha, pocenie się.
- Zadbaj o własną kondycję psychiczną. Dzieci potrzebują silnych rodziców, takich którzy dadzą radę przeciwnościom losu ibędą potragfili zadbać o swoich najbliższych. Aby sprostać takiemu zadaniu nalezy zadbać o swoje dobro czyli: odpowiednią ilość snu, ruchu, zdrową dietę, kontakty z przyjaciółmi, czas na odpoczynek. Dbanie o siebie to także dbanie o dzieci.
Gdzie szukać pomocy i wsparcia?
- W szkole: wychowawcy, pedagog, psycholog;
- Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: numer 116 111
- Telefon dla rodziców i nauczycieli: numer 800 100 100
- Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę Strona główna – Site (fdds.pl)
- www.tumbopomaga.pl
PAMIETAJCIE – NIE JESTEŚCIE SAMI.
Izabela Nadolnik